منظور از "مرکز خلاق" چیست؟
در طول سال‌ها به یک اصطلاح مبهم تبدیل‌شده است، اما تفسیر ما از یک مرکز خلاق مکانی فیزیکی یا مجازی است که افراد مبتکر در صنایع خلاق و فرهنگی کنار همدیگر کار می‌کنند. تخمین زده می‌شود که 1.2 میلیون نفر از مراکز خلاق در سراسر جهان در فضاهای کاری اشتراکی کار می‌کنند که عموماً از شرکت‌های کوچک و متوسط کوچک و فریلنسرها تشکیل شده‌اند که 85 درصد از اشتغال جهانی و 3.3 میلیون نفر در بریتانیا را تشکیل می‌دهند.
مراکز خلاق از اشکال و اندازه‌های بسیاری تشکیل شده‌اند، از ساختمان‌هایی که متخصصان خلاق و کسب‌وکار را به آزمایشگاه‌های موقت و فضاهای فراغتی که نوآوری‌ها را شعله‌ور می‌سازند و همچنین شبکه‌های آنلاینی که افراد را از طریق برنامه‌های سالانه در رویدادها گرد هم می‌آورند.
هر مرکز خلاق به مانند اثرانگشت منحصر به فرد است، چرا که مدل آن با موقعیت جغرافیایی، بافت فرهنگی، الزامات اجتماعی و مدل مالی منحصر به فرد مشخص می‌شود. مراکز خلاق در نهایت به خانه‌های خلاق برای شرکت‌های کوچک و متوسط تبدیل شده‌اند. (Prof. Andy Pratt: City, University of London)
خانه‌های خلاق در قرن گذشته وجود داشته است، اما در ده سال گذشته است که آن‌ها واقعاً به یک اکوسیستم در حال رشد سریع در سراسر جهان تبدیل شده‌اند. در آغاز با فضای بلااستفاده از یک جامعه فرا صنعتی، خانه‌های خلاق در همه شکل‌ها و اندازه‌های رشد کرده‌اند و در ساختارهایی که قبلاً کارخانه‌ها، سازندگان مهمات، ساختمان‌های اداری و ... قرار داشتند، اسکان داده‌شده‌اند و درحالی‌که دنیای فیزیکی خانه‌های خلاق گسترش‌یافته است، دنیای دیجیتال نیز با بسیاری از خانه‌های خلاق مجازی در حال افزایش است.
خانه های خلاق و توسعه پایدار
اقتصادهای خلاق در مقیاس محلی و جهانی برای جوامع و سازمان ها ارزش های اقتصادی و اجتماعی ایجاد می‌کنند. اقتصاد خلاق پتانسیل ایجاد درآمد و مشاغل را در ضمن ترویج محتوی اجتماعی ، تنوع فرهنگی و توسعه انسانی دارد.
در حوزه اقتصادهای خلاق انواع مختلفی از فعالیت ها در حال توسعه می‌باشند که یکی از این موارد خانه های خلاق و نوآوری است. این اصطلاح را می‌توان در متن کلیه فعالیت های صنعت خلاق به طور گسترده بررسی کرد. به طور کلی خانه خلاق و نوآوری به عنوان مکان هایی شناخته می شوند که فضایی برای کار ، مشارکت و بهره وری را فراهم می کنند. آن‌ها فرصتی را ارائه می‌دهند که مشاغل خرد برای دسترسی به منابع مهمی همچون ابزارها ، خدمات تخصصی یا الهام گرفتن از یکدیگر برای کمک به توسعه پروژه‌ها و مشاغل مختلف در کنار یکدیگر قرار بگیرند. خانه‌های خلاق و نوآوری رویکردی جمعی برای رویارویی با حیطه‌های نامشخص اجتماعی ، فرهنگی و اقتصادی و فرآیندهای خلاقیت و نوآوری را ارائه می‌دهند (Creative Hubs Report، ۲۰۱۶).
گزارش Creative Hubs خانه‌های خلاق را به عنوان روشی برای سازمان‌دهی کار توصیف می‌کند که در ۱۰ سال گذشته در بخش‌های مختلف و سازمان های مختلف تحول یافته است. خانه خلاق به یک ایده همه گیر تبدیل شده است و نشانگر پویایی در گرد هم آوردن استعدادها ، رشته ها و مهارت های متنوعی به جهت افزایش نوآوری می باشد. سیاست‌گذاران لغت Hub را به عنوان یک واژه عمومی معین کردند که در ترکیب جامع آن از محلی به محل دیگر متفاوت است.
مجمع اروپایی Creative Hubs (2016) ، که توسط شورای بریتانیا و ADDICT از لیسبون تهیه و تنظیم شده است ، خانه های خلاق را به عنوان زیرساخت یا محلی تعریف می‌کند که بخشی از فضای در دسترس خود را برای شبکه سازی ، توسعه فرهنگی و تجاری برای سازمان ها و بخش های صنایع خلاق استفاده می‌کنند.
Creative HUB Barometer (2017) اظهار می‌کند که خانه های خلاق وعده دهنده تقویت صنایع خلاق و فرهنگی از طریق جمع کردن یک جامعه محلی از حرفه ای ها ، ارتقاء ارزش‌گذاری آن‌ها ، ایجاد حس مالکیت و یا افزایش شرایطی برای کارآفرینی هستند. دانشمندان دیگر ، مانند Evers ، Nordin و (۲۰۱۰) Nienkemper ، خانه خلاق را به‌عنوان سیستم نوآوری محلی تعریف می‌کنند ، که در عین حال حلقه‌ای در شبکه‌های تولید دانش و به اشتراک گذاشتن اتفاقات مختلف هستند.
این فضاها عمدتاً با داشتن شبکه‌های داخلی و خارجی و قابلیت‌های اشتراک دانش مشخص می‌شوند که به‌عنوان محلی برای ملاقات گروه‌های مختلف نیز عمل می‌کنند. (۲۰۱۰) Definition of Cunha خلاصه‌ترین تعریف از خانه خلاق و نوآوری است و آن‌ها را به عنوان محلی برای گرد هم آمدن هنرمندان تعریف می‌کند که باعث ایجاد صنایع خلاق می‌شوند.
(2018) Nesta این مراکز را به عنوان فضایی فیزیکی یا مجازی تعریف می‌کند که به طور پایدار از کارآفرینان خلاق و افراد پشتیبانی می‌کند تا مشاغل آن‌ها در کنار هم و با همکاری یکدیگر رونق بگیرد. آن‌ها این‌طور بیان می‌کنند که تعداد خانه های خلاق به سرعت در حال افزایش است و نقش مهمی را در حمایت از جوامع خلاق از طریق فعالیت های گسترده کارآفرینی ، تشکیل جلسات ، کار سخت و مصمم در سطحی جهانی ایفا می‌کنند. مگان پاول ، محقق نِستا این‌طور بیان می‌کند که برخی از خانه ها مربوط به حوزه‌ای خاص ، برخی فقط یک فضای فیزیکی ، برخی توسعه و مشاوره می‌دهند و برخی دیگر در مشاغلی که با آن‌ها کار می‌کنند درگیر می‌شوند. بر اساس نظر شورای بریتانیا (۲۰۱۵) این مراکز فضایی برای حمایت از شبکه‌سازی ، توسعه مشاغل ، تعامل جامعه در بخش‌های خلاق ، فرهنگی و فناوری می‌باشند. مثال‌ها شامل Incubators (مراکز رشد ایده‌ها) ، Accelerators شتاب‌دهنده‌ها ، fab-labs (لابراتوار برای ساختن ، آموزش و ابداع) ، کارگاه‌های هنری و موارد مشابه می‌باشد.