کشور ما از دیرباز مهد تمدن و دانش بوده است و همین بستر موجب تربیت و ظهور دانشمندان بزرگ در این سرزمین بوده است. تنوع آب‌وهوایی، تنوع اقوام و آداب و رسوم در کنار خلاقیت ایران را پیش‌گام در عرصه‌های علم و دانش قرار داده است.
صنایعی که هر یک بر مبنای نیازهای روزمره مردم شکل‌گرفته‌اند و انتقال دانش سینه‌به‌سینه بوده و توسعه نیز بر اساس تجارب بهره‌برداران شکل‌گرفته است. بر این اساس است که شکل‌گیری هر یک از محصولات صنایع خلاق در ایران داستان و روایتی دارد که نشان از هویت آنها دارد.
این روایت‌ها و تنوع را در تک‌تک اقلام صنایع خلاق در حوزه‌های مختلف صنایع‌دستی، فرش، موسیقی، اسباب‌بازی، عروسک، تئاتر، خوشنویسی، نقاشی و ... مشاهده می‌کنیم. روایت‌ها بیانگر فرهنگ و آداب‌ورسوم و نیازهای مردم است.
با توجه به تغییر شرایط زندگی و نیازهای مردم، ضرورت دارد تا صنایع خلاق متناسب با کاربری‌های روز جامعه سازگار شوند تا علاوه بر نقش میراثی محصول، کاربردهای روزمره آن کاهش نیابد.
علاوه بر این رسوخ فناوری در صنایع خلاق موجب ارتقای کیفیت، کاهش قیمت تمام شده، توسعه کاربرد و در مواردی تنوع بیشتر محصول خواهد بود. همچنین موضوعاتی توسعه حوزه‌هایی نظیر فیلم و سینما، پویانمایی و آموزش کاملاً مرتبط با فناوری و نوآوری است و اگر گام‌به‌گام با پیشرفت فناوری همراه نباشند، به مرور از چرخه مصرف خارج خواهند شد.
باتوجه‌به اهمیت‌های ذکر شده، نقش تربیت نیروی انسانی مولد برای تجاری‌سازی صنایع خلاق و ایجاد اشتغال پایدار بسیار مهم و حساس است. از این رو نقش محوری خانه‌های خلاق و نوآوری برای ساماندهی زنجیره ارزش محصولات صنایع خلاق حائز اهمیت است.
به همت معاونت علمی و فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان، از ایجاد خانه‌های خلاق و نوآوری حمایت شده است و تاکنون 98 خانه خلاق و نوآوری در حوزه‌ها و استان‌های مختلف ایجاد شده‌اند.
با عنایت به اهمیت نقش خانه‌های خلاق و نوآوری در توسعه صنایع خلاق، ضرورت دارد به مسائلی که موجب ناکارآمدی نقش خانه‌های خلاق و نوآوری خواهد شد، توجه گردد. از جمله این مسائل نکات زیر مورد توجه است:
• عدم توجه به مدل درآمدی: هر خانه خلاق و نوآوری باید مدل مشخصی برای کسب درآمد از فرایند تجاری‌سازی طرح‌ها و تیم‌های مستقر و سایر فعالیت‌های مرتبط با این موضوع داشته باشد. هر چند دولت وظیفه دارد تا در مسیر ایجاد و توسعه خانه‌های خلاق و نوآوری حمایت‌هایی داشته باشد، اما نباید خانه خلاق و نوآوری صرفاً با اتکا به این حمایت‌های احتمالی برنامه‌ریزی نماید. عدم توجه به این مسئله قطعاً موجب توقف فعالیت و شکست خانه خلاق و نوآوری خواهد بود.
• عدم توجه به شبکه‌سازی: ارتباط خانه خلاق و نوآوری با ذینفعان در حوزه‌های مختلف نظیر ادارات و سازمان‌های مختلف، دانشگاه‌ها، شتابدهنده ها و سایر خانه‌های خلاق و نوآوری، سرمایه گذاران، کارشناسان خبره و ... بسیار دارای اهمیت است. اگر خانه خلاق و نوآوری در ایجاد ارتباط مستمر با شبکه ذینفعان ناموفق عمل نماید، دستیابی به موفقیت را با دشواری طی خواهد کرد و یا اساساً ناموفق خواهد بود. در این موضوع ارتباط با منتورها و سرمایه‌گذاران و نیز استفاده از بسترهای ارتباطی فضای مجازی برای معرفی مستمر، بسیار دارای اهمیت است.
• ناکارآمدی نیروی های انسانی کلیدی: نیروی انسانی خبره، علاقه‌مند و با انگیزه نقش اصلی را در موفقیت هر سازمانی عهده‌دار است. در خانه‌های خلاق و نوآوری که خود قرار است راهبری تیم‌های دیگر را برای دستیابی به اهداف مشخص بر عهده گیرند، نقش نیروی انسانی با تجربه و متعهد بسیار مهم است. در این رابطه نقش منتورها کلیدی است.
• ساختار نامناسب در فرایند رشد و شتاب‌دهی تیم‌ها: خانه‌های خلاق و نوآوری باید ساختار و بستر مناسب را برای مراحل بلوغ تیم‌های ورودی فراهم و طراحی نمایند. تیم‌های ورودی باید از ابتدا بدانند با چه فرایندی روبرو هستند و از تعهد متقابل خود و مدیریت خانه خلاق و نوآوری مطلع باشند.
علاوه بر موارد بالا، یکی از نکات دیگری که خانه خلاق و نوآوری را با چالش مواجه خواهد کرد، تغییر رویکرد در نگاه مدیران دولتی، در مواردی که خانه خلاق و نوآوری در بدنه ساختار دولتی شکل‌گرفته، می‌باشد. باید مدیران دولتی که مسئولیت خانه خلاق و نوآوری را پذیرفته‌اند، در ساختار داخلی خود، به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی نمایند تا فعالیت آن، تحت‌تأثیر تصمیمات سلیقه‌ای و یا تغییر مدیر، نباشد.
اکنون که نزدیک به 100 خانه خلاق و نوآوری در حال فعالیت داریم و به‌موجب مصوبه هیئت وزیران مقرر شده تا در سفرهای استانی رئیس‌جمهور، ایجاد حداقل 5 خانه خلاق و نوآوری در دستور کار استان‌ها قرار گیرد، امیدواریم با توجه مدیران و دست‌اندرکاران خانه‌های خلاق و نوآوری، شاهد کیفیت‌بخشی به فعالیت آنها باشیم. در این صورت است که توسعه اشتغال پایدار در سطوح مختلف جامعه و توسعه اقتصاد خلاق را در کنار اقتصاد دانش‌بنیان، با سهولت شاهد خواهیم بود.