زینب اَخ‌الصنایع یک خانم مدیر جوان فرهنگی است که برای تحول به قصد نوآوری و تحول در صنایع دستی سیستان و بلوچستان فعالیت خود را حدود ۵ سال بر سوزن دوزی که جز صنایع دستی زنان سیستان و بلوچستان است، متمرکز کرده است. تلاش شبانه روزی و تولید محصولات خلاق باعث رونق کسب و کار تیم او شد و برای آن که ظرفیت هنر زنان این خطر سرزمین‌مان بهتر دیده شود از ظرفیت های ملی و بین المللی استفاده کرده است حالا در نمایشگاه توکیو ژاپن است تا از این فرصت نیز به نفع صنایع دستی ایران و توسعه کسب و کار زنان هنرمند در روستاهای سیستان و بلوچستان استفاده کند. گفتگوی کوتاهی با این خانم مدیر جوان داریم که البته بیش از دو دهه سابقه فعالیت در امور فرهنگی را دارد و حالا مدیر خانه خلاق و نوآوری هاتف است.
طبق رزومه کاری شما بانویی فعال و مدیری موفق هستید، لطفا بفرمائید که فعالیت در محروم‌ترین شهرهای کشور چه دشواری‌هایی دارد؟ چطور برای حل مسائل و رفع موانع اقدام می‌کنید؟
یکی از دلایل محرومیت در این منطقه می‌تواند عدم اعتماد به نفس و عدم خودباوری و نشناختن ظرفیت‌ها و وضعیت موجود در زیست بوم کسب و کار این استان باشد، این موضوع باعث عقب ماندگی صنایع، اقتصاد و فرهنگ در مقایسه با شهرهای توسعه یافته و صنعتی است به نظر من افراد تحصیلکرده و مدیران بومی استان می‌توانند با الگو قرار دادن مسیر پیشرفت و توسعه شهرهای بزرگ و صنعتی بسیاری از مشکلات و موانع موجود در این استان را به راحتی حل کنند اما متاسفانه همتی برای این موضوع وجود ندارد.
من سعی کردم به جای نقد شرایط موجود دنبال راهکار و اصلاح روند باشم و به همین خاطر با الگوهای آکادمیک و مبتنی بر دانش کارآفرینی و شناخت زیست بوم استارتاپ‌ها و شرکت‌های خلاق کارم را شروع کردم و راه اندازی کردم که بتواند در نتیجه چالش‌ها و مشکلات استان را رفع کند تا کنون در شتابدهنده ما ۵ استارتاپ از فاز مطالعاتی پژوهشی و تولید نمونه اولیه عبور کرده و در مسیر بازاریابی و رفع نیازهای استان قرار گرفته و حتی در بعضی موارد آنقدر سرعت رشد استارتاپ‌ها مطلوب بود که نه تنها توانسته نیاز استان را برطرف کند بلکه این توانایی را داشته که خدماتش را به استانهای دیگر ارائه کرده و حتی صادرات هم به خارج از کشور داشته باشد.
حالا در نمایشگاه توکیو هستید، کمی از نمایشگاه بگویید که حول چه محورهایی بود و غرفه شما چه فرصت و موقعیتی را برای گروه کاری و استان سیستان و بلوچستان ایجاد کرد؟
نمایشگاه B2B بود و محلی برای انعقاد قرارداد میان شرکت کنندگان به صورت کلان و تجاری سازی محصولات بود. استان سیستان و بلوچستان با حمایت‌های سازمان یونیدو در قالب کمک به توسعه کشورهای درحال توسعه سوزندوزان استان سیستان و بلوچستان را برای بار دوم به نمایشگاه‌های بین‌المللی دعوت کردند. اولین بار حدود ۲ ماه قبل سونی دو سوزن دو زمانه سیستان و بلوچستان را به نمایشگاه لیسبون پرتغال دعوت کرد البته نمایشگاه آنجا B2C بود. در نمایشگاه توکیو پنج کارآفرین و صنعتگر صنایع دستی از سیستان و بلوچستان شرکت کردند. جمعیت ژاپن ۱۳۰ میلیون نفر است و با توجه به قرابت فرهنگی میان دو کشور فرصت خوبی برای ارائه محصولات فرهنگی هست.
ارتباط مردم ژاپن با صنایع دستی را چطور ارزیابی کردید؟
جالب است بدانید استارت‌آپ‌ها در ژاپن ایده‌ها و خلاقیت‌ها را آموزش می‌دهند و استعدادها را از دوران مهدکودک شناسایی می‌کنند و از اون مهمتر آنکه مردم ژاپن بسیار در اوج پیشرفتگی به صنایع دستی علاقه‌مند هستند و زمان مشخصی را برای یادگیری و اجرای صنایع دستی اختصاص می‌دهند. حوزه پایداری در کشور ژاپن بسیار مورد توجه است و لباس و اجناس دست دوم به چرخه تولید باز می‌گردد در سیستان و بلوچستان نیز زیر آستین‌ها در لباس‌های سنتی بازآفرینی می‌شود. مردم ژاپن علاقه زیادی به سنت‌ها و ادب و احترام به یکدیگر دارند و البته به محصولی که با دست تولید شده باشد نیز احترام می‌گذارند ما نیز با چندین شرکت برای سوزن دوزی زنان بلوچ صحبت کردیم و به یاری خدا به زودی با تعدادی از آنها قرارداد همکاری منعقد می‌کنیم تا کسب و کار سوزن دوزی زنان بلوچ ارتقا یابد.
پیشنهاد شما به هنرمندان سیستانی و بلوچستانی چیست؟ چقدر خلاقیت را چاشنی کارهای خود کنند؟
نه تنها هنرمندان بلکه تمام کسانی که می‌خواهند وارد بازار کسب و کار شوند یا فعالیت‌های اقتصادی و فرهنگی و اجتماعی خود را توسعه دهند می‌بایست چاشنی خلاقیت با توجه به شرایط زیست بوم را در نظر بگیرند. شناخت فرصت‌ها، نیاز جامعه و ذائقه سنجی مخاطب قطعاً در تاثیرگذاری محصول تولید شده و ماندگاری مشتری وفادار کمک شایانی خواهد داشت. یکی دیگر از موارد حایز اهمیت کیفیت مطلوب و بسته بندی خاص برای محصول یا خدمات مورد ارائه است.
ایده‌ای داشتید برای پیوند هنرمندان و بانوان مشاغل خانگی سیستان و بلوچستان با سایر استانهای جنوبی و مرزی کمی توضیح دهید.
خوشبختانه در این چند سال اخیر شاهد بروز و پیدایش خروج ماشین مشاغل خانگی نه تنها در این استان بلکه در کل کشور هستیم که منجر به تغییر رویکرد هنری به کاربردی در ارائه خدمات و محصول شده
سعی کردیم تعدادی از مشاغل خانگی شناسایی شده را هم به سیستم شبکه فروش برخط وصل کنیم و همچنین درصدد توسعه محصولات دستی تولید شده یا با مواد اولیه مشابه در جنوب شرق و جنوب کشور بوده و هستیم
به طور مثال در جنوب شرق و جنوب کشور به خاطر وجود درخت نخل حصیربافی هنری مرسوم هست که خوشبختانه اقبال خرید مردم به این محصول مخصوصاً در این دو سه سال اخیر زیاد شده است، ما نیز به عنوان شتابدهنده در حوزه صنایع خلاق سعی بر استفاده از تجربیات و انتقال آن به بافندگان حصیر در این استان هستیم تا شاهد بازاری پررونق تر از امروز برای بافندگان باشیم.
خلاء‌های موجود در حمایت از کارآفرینان را چه می‌بینید، چه پیشنهادی برای رفع مشکل کارآفرینان دارید؟
به نظر من کارآفرین‌ها باید مثل حلقه زنجیر به همدیگر وصل باشند تا بتوانند برای رفع مشکلات و بهبود شرایط کسب و کار اقدام کنند
و اگر تمرکز کارآفرین‌ها بر روی شناسایی و شناخت نیازهای جامعه باشد قطعا موانع موجود به حداقل خواهد رسید.
نمایشگاه گیفت شو توکیو از ۷ تا ۹ سپتامبر در بیگ سایت این شهر با مشارکت ۳ هزار شرکت تولید کننده برگزار شد. این نمایشگاه همه ساله در دو نوبت میزبان تولید کنندگان، صادرکنندگان و تجار فعال در زمینه انواع کالاهای هنری، لوازم منزل و بهداشتی است.